گروه حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده: (660 مشاهده)
زمینه و هدف:حق بر سلامت، نقطه عطف سه نسل از حقوق بشر (حقوق منفی، ایجابی و همبستگی) است که از یکسو با حق حیات در نسل اول و با حق بهداشت و تأمین اجتماعی، حق بر کار در نسل دوم و حق بر محیط زیست سالم در نسل سوم ارتباط دارد. در صورتی که حق بر سلامت تضمین نشود، آن سه حق دیگر بی‌معنا خواهند بود. از طرف دیگر، با توجه به پدیدارشدن فناوری‌های جدیدی چون هوش مصنوعی، نسل‌های مختلف حقوق بشر و به خصوص حق بر کار و حق بر سلامت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. به بیان دیگر با توسعه هوش مصنوعی، امنیت شغلی کارگران به خطر خواهد افتاد، در نتیجه بر سلامت روان آن‌ها اثر می‌گذارد. با این حال طبق مفاد منشور بین‌المللی حقوق بشر، حق بهره‌مندی از کار شایسته و نیز خودداری از ایجاد هرگونه مانع در فرایند بهره‌مندی از کار شایسته، جزء وظایف شایان توجه دولت است. روش:در پژوهش پیش رو، تأثیر به کارگیری هوش مصنوعی بر روی امنیت شغلی و نیز تضمینات حقوقی و تأثیر آن بر سلامت روان کارگران با روش تحلیلی ـ توصیفی به صورت تطبیقی با قانون کار فرانسه و استفاده از منابع کتابخانه‌ای بررسی می‌شود. ملاحظات اخلاقی:در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است. یافته‌ها:با عنایت به قانون کار فرانسه، اخراج کارگرانی که طی تغییرات تکنولوژیکی قراردادشان خاتمه می‌یابد، موجه است. بنابراین هوش مصنوعی چون شمشیر دو لبه‌ای است که هم موجب پیشرفت بخش‌های مختلف جامعه می‌شود و هم چالش‌ها و مخاطراتی را برای انسان‌ها ایجاد می‌کند. امروزه کشورهای مختلف، از جمله فرانسه به منظور کاهش این مضرات در قوانین، راهکارهای حقوقی در نظر گرفتند. با توجه به چالش‌های هوش مصنوعی، از جمله گسترش بیکاری، نویسنده درصدد است به منظور کاهش نرخ اخراج کارگران و افزایش سلامت روان آن‌ها در ایران، راهکارهایی مشابه نظام فرانسه پیشنهاد دهد. نتیجه‌گیری:طبق بررسی‌های روان‌شناختی، بیکاری ارتباط مستقیمی با سلامت روان افرد دارد، لذا به منظور حمایت از قشر کارگر و کاهش آثار روانی ناشی از اخراج، باید قانون ایران بر اساس سایر نظام‌های حقوقی مشابه مثل فرانسه به گونه‌ای تفسیر شود که به طور عادلانه‌ای وضعیت کارگران در مقابل کارفرمایان را تضمین کند و اخراج به مثابه آخرین راه حل مورد استفاده قرار گیرد.
Mirmohammadsadegh N S. The Impact of Artificial Intelligence on the Workers’ Mental Health and Related Legal Mechanisms: A Comparative Study with French Law. HLJ 2023; 1 (1) :1-15 URL: http://healthlawjournal.ir/article-1-38-fa.html
میرمحمدصادق نگین‌سادات. مطالعه تطبیقی تأثیر هوش مصنوعی بر سلامت روان کارگران و سازوکارهای حقوقی مرتبط با حقوق فرانسه. مجله حقوق سلامت. 1402; 1 (1) :1-15
