1- گروه حقوق خصوصی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. 2- گروه مطالعات زنان، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. 3- گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده: (361 مشاهده)
زمینه و هدف:سلامتی اعضای جامعه مهم‌ترین عامل موفقیت ارتقای حقوق سلامت در هر کشور به شمار می‌آید. پزشک خانواده با توجه به شرح وظایف قانونی و جهانی نقش اساسی در این حیطه دارد. پزشک خانواده به عنوان مسئول در برنامه پیشگیری و مراقبت‌های اولیه سلامت، مورد توجه سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت کشورها است. حاکمیت قانون در این خصوص نقش به سزایی در حقوق سلامت جامعه و کاهش آسیب‌های اجتماعی دارد، در ایران با اینکه از اجرایی‌شدن قانون برنامه پزشک خانواده چندسالی می‌گذرد، اما هنوز جایگاه اصلی و قانونی خود را در نظام حقوق سلامت کشور نیافته است. با این همه، بررسی وظایف و جایگاه قانونی و جهانی پزشک خانواده می‌تواند کمک شایانی در پیشرفت حقوق سلامت کشور نماید، لذاوظایف قانونی و جایگاه حقوقی مطروحه برای پزشک خانواده در ارتقای حقوق سلامت قابل بررسی است. مسئولیت‌های پزشک خانواده که در بخشی به حرفه پزشکی او و در بخش دیگر به مسئولیت‌های درمانی او همچون مراقبت از همه گروه‌های سنی به ویژه خانم‌های باردار در افزایش جمعیت جامعه تحت پوشش، تشکیل پرونده سلامت الکترونیک، شناسایی و پیشگیری از تسری بیماری در جامعه، واکسیناسیون و... مربوط می‌شود. هرگونه تعلل در اجرای این وظایف قانونی و جایگاه حقوقی جهانی، باعث خدشه به روند درمان و پیشرفت جامعه و حقوق سلامت کشور می‌گردد.بنابراین شناسایی وظایف قانونی و جایگاه حقوقی جهانی پزشک خانواده، چه از منظر سازمان بهداشت جهانی و چه از منظر قوانین داخلی کشورها و بهره‌گیری از آنکه باعث پیشرفت و ارتقای حقوق سلامت و تدوین قوانین کاربردی در نظام سلامت کشور به ویژه در خصوص ارتقای حقوق پزشکی و در پی آن اطلاع‌رسانی به جمعیت هدف و پزشکان خانواده و اجرایی‌شدن و نظارت بر آن باعث کاهش آسیب‌های اجتماعی در نظام حقوق سلامت کشور می‌گردد و سلامت جامعه هدف و بیماران را قانونمند می‌کند. روش:روش تحقیقِ استفاده‌‌شده در این مقاله از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و ابزار گردآوری داده‌ها و اطلاعات مبتنی بر روش کتابخانه‌ای می‌باشد. ملاحظات اخلاقی:یکی از موارد بسیار مهم در راستای حقوق سلامت و بیماران، رعایت ملاحظات اخلاقی اعم از حریم خصوصی، مطلع‌نمودن بیمار از روش‌های درمانی و بیماری و... است. یافته‌ها: حاکمیت قانون در راستای اجرای برنامه پزشک خانواده و ارتقای سطح خدمات نظام سلامت و حق بر سلامتی و ضمانت اجرای آن امریست ضروری که می‌تواند در اجرای مطلوب و قانونمند بیشترین اثر را در ارتقای حقوق سلامت به دنبال خواهد داشت. نتیجه‌گیری:تدوین قوانین کاربردی با ضمانت اجرایی مناسب در جهت ارتقای حقوق سلامت کشور و اجرای برنامه پزشک خانواده و ایجاد زیرساخت‌ها و زمینه‌های لازم برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و ضعیف جامعه. زمینه و هدف:سلامتی اعضای جامعه مهم‌ترین عامل موفقیت ارتقای حقوق سلامت در هر کشور به شمار می‌آید. پزشک خانواده با توجه به شرح وظایف قانونی و جهانی نقش اساسی در این حیطه دارد. پزشک خانواده به عنوان مسئول در برنامه پیشگیری و مراقبت‌های اولیه سلامت، مورد توجه سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت کشورها است. حاکمیت قانون در این خصوص نقش به سزایی در حقوق سلامت جامعه و کاهش آسیب‌های اجتماعی دارد، در ایران با اینکه از اجرایی‌شدن قانون برنامه پزشک خانواده چندسالی می‌گذرد، اما هنوز جایگاه اصلی و قانونی خود را در نظام حقوق سلامت کشور نیافته است. با این همه، بررسی وظایف و جایگاه قانونی و جهانی پزشک خانواده می‌تواند کمک شایانی در پیشرفت حقوق سلامت کشور نماید، لذاوظایف قانونی و جایگاه حقوقی مطروحه برای پزشک خانواده در ارتقای حقوق سلامت قابل بررسی است. مسئولیت‌های پزشک خانواده که در بخشی به حرفه پزشکی او و در بخش دیگر به مسئولیت‌های درمانی او همچون مراقبت از همه گروه‌های سنی به ویژه خانم‌های باردار در افزایش جمعیت جامعه تحت پوشش، تشکیل پرونده سلامت الکترونیک، شناسایی و پیشگیری از تسری بیماری در جامعه، واکسیناسیون و... مربوط می‌شود. هرگونه تعلل در اجرای این وظایف قانونی و جایگاه حقوقی جهانی، باعث خدشه به روند درمان و پیشرفت جامعه و حقوق سلامت کشور می‌گردد.بنابراین شناسایی وظایف قانونی و جایگاه حقوقی جهانی پزشک خانواده، چه از منظر سازمان بهداشت جهانی و چه از منظر قوانین داخلی کشورها و بهره‌گیری از آنکه باعث پیشرفت و ارتقای حقوق سلامت و تدوین قوانین کاربردی در نظام سلامت کشور به ویژه در خصوص ارتقای حقوق پزشکی و در پی آن اطلاع‌رسانی به جمعیت هدف و پزشکان خانواده و اجرایی‌شدن و نظارت بر آن باعث کاهش آسیب‌های اجتماعی در نظام حقوق سلامت کشور می‌گردد و سلامت جامعه هدف و بیماران را قانونمند می‌کند. روش:روش تحقیقِ استفاده‌‌شده در این مقاله از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و ابزار گردآوری داده‌ها و اطلاعات مبتنی بر روش کتابخانه‌ای می‌باشد. ملاحظات اخلاقی:یکی از موارد بسیار مهم در راستای حقوق سلامت و بیماران، رعایت ملاحظات اخلاقی اعم از حریم خصوصی، مطلع‌نمودن بیمار از روش‌های درمانی و بیماری و... است. یافته‌ها: حاکمیت قانون در راستای اجرای برنامه پزشک خانواده و ارتقای سطح خدمات نظام سلامت و حق بر سلامتی و ضمانت اجرای آن امریست ضروری که می‌تواند در اجرای مطلوب و قانونمند بیشترین اثر را در ارتقای حقوق سلامت به دنبال خواهد داشت. نتیجه‌گیری:تدوین قوانین کاربردی با ضمانت اجرایی مناسب در جهت ارتقای حقوق سلامت کشور و اجرای برنامه پزشک خانواده و ایجاد زیرساخت‌ها و زمینه‌های لازم برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و ضعیف جامعه.
Davarzani M J, Alipour N, Davarzani M. Comparative Study of Duties, Legal and Legal Position of Family Physician in Promoting the Country's Health Rights. HLJ 2023; 1 (1) :1-20 URL: http://healthlawjournal.ir/article-1-31-fa.html
داورزنی محمدجواد، علی‌پور نسرین، داورزنی محسن. بررسی تطبیقی وظایف، جایگاه قانونی و حقوقی پزشک خانواده در ارتقای حقوق سلامت کشور. مجله حقوق سلامت. 1402; 1 (1) :1-20
