1- گروه حقوق، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران.
چکیده: (23 مشاهده)
زمینه و هدف:حق بر سلامتی به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشری، تضمین‌کننده دسترسی عادلانه به خدمات بهداشتی، محیط زیست سالم و درمان‌های مناسب است. اخلاق زیستی نیز به عنوان شاخه‌ای از اخلاق که به چالش‌های زیست‌پزشکی و سلامت می‌پردازد، نقش کلیدی در حفاظت و ارتقای این حق ایفا می‌کند. هدف این پژوهش تبیین نقش و تأثیر متقابل اخلاق زیستی و حق بر سلامتی می باشد و به تحلیل اصول اخلاقی مانند عدالت، منفعت‌رسانی و احترام به استقلال انسانی در مواجهه با چالش‌های سلامت عمومی و فردی می‌پردازد و موارد خاص در زمینه حق بر سلامتی را بررسی می‌کند. روش:این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده است. روش جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است. ملاحظات اخلاقی:در پژوهش حاضر جنبه‌های اخلاقی مطالعه کتابخانه‌ای شامل اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است. یافته‌ها: با توجه به محدودیت منابع بهداشتی و پیشرفت سریع فناوری‌های پزشکی، موضوعاتی مانند تخصیص منابع، عدالت در دسترسی به خدمات سلامت، تحقیقات بالینی، سقط جنین و پیوند اعضا از چالش‌های مهم در این حوزه محسوب می‌شوند. تحلیل موضوعاتی چون تخصیص منابع محدود، عدالت در تحقیقات بالینی و دسترسی به خدمات سلامت نشان می‌دهد که بی‌توجهی به این اصول می‌تواند به نقض حقوق انسانی و ایجاد نابرابری‌های گسترده در سلامت منجر شود. در مقابل، پایبندی به اصول اخلاق زیستی، راه را برای ارتقای سلامت فردی و اجتماعی، تضمین عدالت و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی هموار می‌کند. نتیجه‌گیری:بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای دستیابی به یک نظام سلامت عادلانه و پایدار، باید اصول اخلاق زیستی با رویکرد حقوق بشری ترکیب شود. این رویکرد می‌تواند زمینه‌ساز تصمیم‌گیری‌های اخلاقی و قانونی به منظور تأمین سلامت فردی و اجتماعی باشد.همچنین می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط میان اخلاق زیستی و حق بر سلامتی نه‌تنها در تصمیم‌گیری‌های پزشکی و بهداشتی اهمیت دارد، بلکه به عنوان مبنایی برای ایجاد سیاست‌های سلامت‌محور عادلانه و انسانی در سطح ملی و بین‌المللی نیز عمل می‌کند.
