1- مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی، تهران، ایران. 2- مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده: (1362 مشاهده)
زمینه و هدف:گسترش دانش در حوزه پزشکی و پیچیدگی تصمیمات مرتبط با آن توجه متخصصین را به استفاده از سیستمهای هوشمند جلب نموده است. هوش مصنوعی در تشخیص بیماریها، پیشبینی نتایج درمانی، نرمافزارهای پشتیبان بیمار و پزشک، تحلیل دادههای پزشکی و پیشگیری از بیماریها و... به کار میآید و این کار از طریق شبیهسازی، تقویت و یا تکمیل هوش انسانی به روش دقیق و کارآمد انجام میشود. این سازوکار پدیده جدیدی است که حقوق خصوصی را درگیر چالش جدیدی در بحث مسئولیت مدنی میکند که برای پاسخگویی به آنها مجبور به اصلاح یا ایجاد سازوکارهای حقوقی و قانونی جدید هستیم. سیستمهای هوش مصنوعیممکن است علت مستقیم یا غیر مستقیم آسیب به بیمار باشد، لذا پژوهش حاضر ضمن بررسی چگونگی کاربست فناوری هوش مصنوعی در عرصه پزشکی درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا میتوان برای هوش مصنوعی در مقام یک شخص حقوقی در قبال آسیبهای وارده به بیمار مسئولیت قائل بود؟ روش:برای این تحقیق از منابع فارسی و انگلیسی استخراجشده از سایتهای معتبر به خصوص مقالات 22-2015 استفاده شده است که از طریق تجزیه، تحلیل، تحقیقات علمی و نظرات افراد متخصص در زمینه هوش مصنوعی و حقوقدانان انجام شده است. ملاحظات اخلاقی:در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است. یافتهها:یافتههای پژوهش حاکی از آن است پزشک معالج وقتی با به کارگیری هوش مصنوعی به تشخیص و درمان میپردازد؛ از آنجا که در استناد عرفی ضرر و رابطه سببیت تغییر ایجاد میشود، مسئولیت مدنی هوش مصنوعی بر مبنای تئوریهای مختلف از جمله شخصیت حقوقی مستقل، تلقی به عنوان حیوان یا شئ قابل بررسی است. نتیجهگیری:وقتی پزشک معالج به عنوان کاربر از هوش مصنوعی در فرآیند درمان بهره میبرد و در نتیجه آن آسیبی به بیمار وارد میشود، هرچند نمیتوان برای این فناوری شخصیت حقوقی جداگانه قائل بود، لیکن از آنجا که در زنجیره به کارگیری آن افراد متعدد از جمله سازنده، آموزشدهنده یا کاربران متعدد دخیل هستند از مسئولیت پزشک میکاهد.
Nikbakht Nasrabadi M, Abbasi M. Feasibility Study of the Civil Liability of Artificial Intelligence Due to Damage in Medical Law. HLJ 2023; 1 (1) :1-14 URL: http://healthlawjournal.ir/article-1-49-fa.html
نیکبخت نصرآبادی منصوره، عباسی محمود. امکانسنجی مسئولیت مدنی ناشی از کاربست هوش مصنوعی در حیطه پزشکی. مجله حقوق سلامت. 1402; 1 (1) :1-14