1- مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران. 2- گروه حقوق بین‌الملل، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
چکیده: (398 مشاهده)
زمینه و هدف:در سطح جهان تولید، کاربرد و تجارت محصولات تراریخته دارای ابعاد پیچیده و متناقضی است، این پیچیدگی و مخاطرات احتمالی موجب تدوین قوانین داخلی و معاهدات بین‌المللی مختلفی در سطح جهان شده است. امنیت غذایی بحث مهمی در جامعه جهانی است و با توجه به کمبود مواد غذایی و توزیع فراوان محصولات تراریخته و با توجه به مضراتی که این محصولات دارند، کشورها با چالش‌هایی همچون کنش‌های حساسیت‌زا، سمیت محصولات تراریخته، ایجاد مقاومت نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها، ایجاد مشکل در فریند تولید مثل و ایجاد تومور مغزی مواجه هستند. در این پژوهش به بررسی محصولات تراریخته از زوایای متعدد حقوقی پرداخته شد. نتایج بیانگر آن است که با توجه به محدودیت‌های موجود و کمبود مواد غذایی در جوامع از یک طرف با فقدان مواد غذایی سالم مواجه و از یک طرف با مضرات این محصولات رو به رو هستند، لذا در جهت حل این چالش‌ها همکاری سازمان‌هایی جهانی همچون فائو با سازمان‌های تجاری جهانی و بازنگری در قوانین جهانی در بحث امنیت غذایی می‌تواند نوید بهبود در این زمینه را دهد. همچنین این مسأله در پرتو قوانین ایران نشان می‌دهد که قانون ایمنی زیستی ایران چند ابهام اصلی دارد که ابهامات مسئولیت مدنی فرآورده‌های تراریخته را دوچندان کرده است، به طوری که برخلاف قوانین بین‌المللی که برای جبران خسارت محصولات تراریخته به قانون خاص و پذیرش مسئولیت محض استناد می‌کنند، در قانون ایمنی زیستی ایران گرایش به شیوه سنتی اثبات تقصیر در نظام مسئولیت مدنی است. روش:روش تحقیق استفاده‌شده در این تحقیق از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و ابزار گردآوری داده‌ها و اطلاعات مبتنی بر روش کتابخانه‌ای می‌باشد. ملاحظات اخلاقی:تمام ملاحظات اخلاقی رعایت شده است. یافته‌ها: با بررسی اسناد بین‌المللی و دیدگاه‌های مختلف در حقوق ایران به نظر می‌رسد که مسئولیت محض، مبنایی متناسب با حقوق ایران و اسناد بین‌المللی باشد. نتیجه‌گیری:در مجموع به نظر می‌رسد با توجه به سودمندی‌های محصولات تراریخته از یکسو و چالش‌ها و پیامدهای آن‌ها از سوی دیگر، باید با احتیاط و دوراندیشی در مورد بهره‌برداری از آن‌ها تصمیم‌گیری نمود.
Mansouri A, Mansouri A. Food Security and Public Health with the Origin of Transgenic Products in the Light of the International Legal System. HLJ 2023; 1 (1) :1-15 URL: http://healthlawjournal.ir/article-1-53-fa.html
منصوری آتنا، منصوری اعظم. امنیت غذایی و سلامت عمومی با منشأ محصولات تراریخته در پرتو نظام حقوق بین‌الملل. مجله حقوق سلامت. 1402; 1 (1) :1-15
