1- گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی و تاریخ، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
چکیده: (242 مشاهده)
زمینه و هدف:شتاب روزافزون پیشرفت دانش پزشکی در قرن اخیر، مرهون انجام تحقیقاتی است که روی موجودات زنده، انسان و محیط پیرامونش انجام گرفته است. در این میان تحقیقات درمانی نقش به سزایی را ایفا می‌کند، چراکه هدف از آن‌ها علاوه بر ارتقای دانش پزشکی، تشخیص یا درمان بیماری‌ها می‌باشد. با توجه به مبانی اخلاقی و حقوقی،خسارات وارده به بیمار در فرآیند تحقیقات درمانی باید به طور کامل جبران شود. مبنای این نظر، تعهد اخلاقی و حقوقی جامعه به پرداخت خسارات و جبران صدمات ناشی از پژوهش است، چراکه در نهایت، این جامعه است که از نتایج تحقیقات درمانی و علمی بهره می‌برد، در نتیجه بهتر است حمایت قانونی بر ضرورت بیمه بیماران در تحقیقات درمانی صورت گیرد و صندوق‌های ویژه‌ای جهت پرداخت خسارت در مورد خسارات ناشی از تحقیقات پزشکی ایجاد گردد. قانونگذار باید با وضع قوانین جامع در خصوص تحقیقات پزشکی ابهامات موجود در خصوص مطالبه خسارات ناشی از این تحقیقات را مرتفع سازد. روش:در این پژوهش، احکام صادره و رویه‌های قضایی موجود در پرونده‌های حقوقی در مراجع قضایی و شبه‌قضایی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت تا نظریه‌های حقوقی لازم با توجه به مبانی فقهی و حقوقی مسئولیت مدنی پژوهشگران و مراکز علمی تدوین شود. برای حصول نتیجه سعی شده است از هرگونه نقض حقوق بشر بدون ایجاد مانع در روند تحقیقات علمی جلوگیری شود. ملاحظات اخلاقی:در پژوهش حاضر جنبه‌های اخلاقی مطالعه کتابخانه‌ای، از جمله صحت متون، صداقت و امانت رعایت شده است. یافته‌ها:اساساین دیدگاه تعهد اخلاقی و قانونی جامعه برای جبران آسیب‌های ناشی از پژوهش است، زیرا در نهایت این جامعه است که از نتایج تحقیقات پزشکی و علمی بهره‌مند می‌شود، در نتیجه بهتر است حمایت قانونی از لزوم بیمه بیماران در تحقیقات پزشکی و اختصاص بودجه ویژه برای خسارات ناشی از تحقیقات پزشکی صورت گیرد. نتیجه‌گیری:طرح دعوی مسئولیت مدنی برای صدمات ناشی از تحقیقات پزشکی دارای اشکالاتی است، زیرا یا منجر به جبران ناقص می‌شود یا مانعی بر سر راه تحقیقات پزشکی و محققین پزشکی است. با در نظرگرفتن مسئولیت تنها مراکز تحقیقاتی در ایجاد چنین بیمه‌نامه‌ای، قانونگذاران باید قوانین جامعی را برای رفع ابهامات موجود در خصوص ادعای خسارت وضع کنند.
